Hoogleraar psychologie Van der Pligt verklaart vandaag in de Volkskrant, dat belonen beter helpt dan straffen.
De Leidse hoogleraar rechtsfilosofie Paul Cliteur daarentegen gelooft heilig in strenger straffen. Dwang en straf zijn volgens Cliteur onmisbare middelen bij het leren (Guido Derksen, Hutspot Holland, p. 181, 185) .
Volledig absurd is het dat Cliteur stelt, dat zonder dwang studenten de relativiteitstheorie niet zouden willen leren. Hij kent blijkbaar niet de resultaten van meer dan 100 jaar gedragsonderzoek, waaruit altijd weer blijkt dat leren beter positief dan negatief kan worden aangemoedigd, en dat straffen beperkt moeten worden, omdat straf de menselijke verhoudingen op de langere termijn zwaar belast en liegen en bedriegen aanleert. Kort samengevat komt het resultaat van gedragsonderzoek hierop neer, dat straffen alleen op korte termijn werkt. Beter is het om te belonen, het liefst niet-contingent (dus onregelmatig) . Het meest effectief is het structureren van omgevingsfactoren, dus vooruit plannen in plaats van achteraf straffen of belonen. Op politiek vlak houdt dit een “linkse” politiek in, omdat omgevingsfactoren, zoals huisvesting, opleiding, enz. door de samenleving gestuurd kunnen worden.
Cliteurs voorkeur voor dwang en straf lijkt sterk op de fatalistische en apathische instelling die bij kansloze (overwegend allochtone) jongeren wordt aangetroffen. In zo ver deze jongeren überhaupt nog een mening blijken te hebben is het dat “alleen dwang werkt” (Pieter Hilhorst, De nieuwe tweedeling, de Volkskrant, 21-3-2006)
Pieter Hilhorst interpreteert deze houding als zelfdestructief. Het is volgens hem een collectieve motie van wantrouwen tegen henzelf. “Wij deugen niet! Weg met ons!” Dat perspectiefloze jongeren zo over zichzelf denken is triest, maar zeer begrijpelijk. Dat hoogopgeleide en goed betaalde professoren een hele samenleving op dit denken willen baseren is alleen maar triest, en niet in het minste verlicht. Wederom laat de Plato-fan Cliteur kennen waarvoor hij staat: voor Plato’s staat ( zie hier meer over Cliteur en Plato )
Cyrill Offermans: ”Al bij Plato [.] kunnen we lezen dat opvoeden ‘temmen’ is. En niet anders dan temmen kan zijn, want kinderen zijn wilde dieren, één en al begeerte en opwinding, voor geen rede vatbaar.”( NRC 14-1-2006)
Michael Ignatieff over dwang en democratie: “ It is a condition of our freedom that we cannot compel anyone to believe in the premises of a liberal democracy. Either these premises freely convince others or they are useless. They cannot be imposed, and we violate everything we stand for if we coerce those who do not believe what we do. In any event, we cannot pre-emptively detain all the discontent in our midst.
So we are stuck, as we should be, with persuasion” (The lesser evil, p. 169).
Ik ben bezig met onderzoek over de Burke Stichting en het Nederlandse neoconservatisme (www.passagenproject.com/conservatisme.html) , en Cliteur is een van de belangrijkste vertegenwoordigers hiervan.
Als er artikelen in de krant staan, waar ik vanuit het perspectief van mijn onderzoek iets kan zeggen dan doe ik dit. Het zal dan vaak, maar zeker niet altijd, over Cliteur gaan. Gelukkig doe ik ook onderzoek over andere dingen, en mijn volgende blog-bijdrage zal dan ook over mijn ander onderzoek gaan, en dus niet over de Burke Stichting.
Regels en structuren zijn zonder meer belangrijk, maar het zijn niet hetzelfde als dwand en straf, of zelfs het tegendeel.
Regels zijn sturing vooraf, terwijl beloning en straf sturing achteraf is. Sturing vooraf heeft om verschillende redenen de voorkeur, en werkt het beste op de lange termijn.
OK, antwoord aldaar. Maar hoe zit het met die straffen?
Belonen is beter dan straffen. Klinkt leuk, maat nu het geval van twee mensen: een is altijd braaf geweest, en de ander een deugniet. Nu moet je de deugniet gaan bekeren door hem te belonen. Wat zal de braverd daar niet van denken?
Ik denk dat dit verhaal zou werken als de wereld alleen uit majoor Bosschard- en moeder Theresa-types zou bestaan. Helaas, dat is niet zo. De wereld is zodanig van samenstelling waar het mensen betreft, dat als je systematisch de dief zou belonen, die maatschappij uiteen zou vallen.
De benadering is al veertig jaar geprobeerd met de allochtonen, en heeft ertoe geleid dat allochtonen over die veertig jaar steeds impopulairder zijn geworden.