Op de Leidse begraafplaats Groenesteeg het graf van Anna van Gogh-Carbentus.
Ik vroeg me af wie Anna van Gogh-Carbentus was, en of zij wel op de schilderijen van Vincent voorkwam.
De biografie van Pilip Callow, ‘Vincent van Gogh, een leven’ vertelt het een en ander over haar.
“Vincents moeder, Anna Carbentus, was uit beter hout gesneden. Nadat zij haar kinderjaren had doorgebracht in Den Haag, toen een levendige handelsstad, moet zij het uitgestrekte landschap met zijn ontoegankelijke moerassen [Brabant] als een schok hebben ervaren. Dat geldt ook voor de ruwe plattelandsbevolking: dat waren geen eerzame burgers, maar lieden die af en toe op onheilspellende wijze opdoemden, mensen die tijdens een misplaatst bezoek tekeergingen als wanordelijke beesten, gebonden als ze waren aan hun land, zonder enige gratie en zonder te weten hoe zich fatsoenlijk te gedragen. De onbuigzaamheid van de calvinisten uit het noorden was hun nog geheel onbekend. Er kwam hier misdaad voor: gewelddadige vechtpartijen, losbandig gedrag. Haar man, die op zijn 27ste was geïnstalleerd, voelde zich na twee jaar nog niet op zijn gemak. Niemand weet wat zijn vrouw van de situatie vond. Ze zal zich hebben teruggetrokken en angsten hebben gekend. Echt jong was ze niet meer. Maar ze was een vastberaden vrouw.
Ten tijde van hun huwelijk was ze 32, drie jaar ouder dan Theodorus [haar man, predikant]. Ze had zich toen als zo’n beetje verzoend met het idee dat ze ongetrouwd zou blijven maar trad uiteindelijk toch – als de laatste van de drie zusters – in het huwelijk. De oudste zus was de vrouw van predikant Stricker, een Amsterdams geestelijke van aanzien. De jongste zus was getrouwd met de broer van Theodorus, de hiervoor genoemde Vincent. Deze oom Cent, de favoriete oom van de toekomstige schilder en zijn brocr Theo. zou zich later, in 1858, aansluiten bij een grote kunsthandel, Goupil & Cie. die zich al snel zou ontwikkelen tot de grootste keten van kunsthandels in Europa. […]
Vincents eerste biograaf, de weduwe van Theo, deelt ons mee dat Anna Carbentus veel van de natuur hield en zelfs een toegewijde plantkundige was, die alles wist van bloemen en planten. Wat karakter betreft was ze nauwelijks passief of teruggetrokken te noemen, wat haar man duidelijk wel was. Integendeel: ze was extravert, vrolijk, ze praatte veel en schreef veel brieven. Ze wilde uit haar nieuwe leven halen wat erin zat, hoe weinig veelbelovend dat er ook uitzag. Ze wilde zich vooral bewijzen als echtgenote en moeder. Het schijnt dat ze ook op artistiek gebied haar mannetje stond, en het bewijs daarvan is inmiddels zichtbaar. Een familiealbum, dat pas in 1956 werd ontdekt, bevat een aantal van haar schetsen. Op een van de aquarellen van haar hand die bewaard zijn gebleven, zijn viooltjes, vergeet-mij-nietjes, lathyrus en lelietjes-van-dalen in een mand te zien. Duidelijk is dat ze zonder meer over talent beschikte. Ze breide met tomeloze energie en ging met Theodorus mee wanneer hij de zieken bezocht, bewust als ze zich was van haar plicht. Ze maakte eten klaar voor de armen en deelde dat uit, of het nu protestanten of katholieken betrof.
Maar ineens voltrok zich een ramp. Elf maanden na haar huwelijk werd een zoon geboren, Vincent Willem. Het kindje werd dood geboren.” ( p 28 f.)
Precies een jaar later werd Vincent van Gogh geboren, in de schaduw van het dode broertje Vincent.
Ditt portret van zijn moeder maakte Vincent van Gogh na een foto, in Arles 1888.
groet
simon
Ook met plezier gelezen Maria!
Groet!
De blauwe bloemetjes op haar graf, zijn precies dezelfde die nu bij mij beginnen te bloeien in de bollenbak met troost.
Reactie is geredigeerd
Ik ben mentaal behoorlijk blind. Ik heb namelijk toevallig naast haar graf in de vorige lente heel veel foto’s gemaakt. 5-10 meter vandaan. Niets gemerkt van iemand beroemds.
Ik lees eigenlijk niet op de grafstenen ik kijk naar de bloemen.
Ik heb ook boekjes over de Groenesteeg gelezen en de site van de begraafplaats, maar er liggen zo veel bekende of half-bekende mensen.
En die Anna van Gogh, geen haan die naar haar kraait. Ook geen info op Wikipedia.. of ben ik weer blind geweest??
"prachtige vervallen begraafplaats die rustig mag blijven vervallen,"
nee hoor ze knappen het allemaal op voor veel geld en de aula wordt verkocht/ verhuurd etc.
Reactie is geredigeerd
Lees ik in de biografie van Giuseppe Cafiero, die de adruk legt op de vrouwen in zijn leven.
Van Gogh’s drijvende kracht was niet alleen een sociaal-religieuze, maar ook een fascinatie voor het anere geslacht.
Ondanks die fascinatie voor vrouwen-of misschien juist daardoor-slaagde hij er niet in hen te begrijpen. Het zou beslissend worden voor de dramatisce wending zijn leven, aldus Cafiero.
Er is trouwens een vanuit kunst- en bloemen-visie belangrijke man daar begraven (dat wist ik wel): Floris Verster. Over hem volgt ook nog een blog.
Veel dank Laila, Cafiero ken ik niet ik heb gewoon de bibliografie gepakt die onze bieb had. Maar ook Callow beschrijft ongeveer zoals jij, dat Van Gogh veel moeite had met vrouwen en dat de oorspong hiervoor mogelijk de stroefe relatie met zijn moeder was, die nog altijd om de andere Vincent treurde.
Hij verzorgde haar liefdecol toen zij een been had gebroken, las ik met interesse:
…hij veranderd in een toegewijde en geduldige zieken¬verzorger. Hij hielp haar zonder een enkele klacht en maakte speciaal voor haar enige schilderijtjes. Hij schilderde de nogal verwaarloosde pastorie, gezien vanuit de voortuin; ook maakte hij een schilderij van het achthoekige kerkje waar zijn vader preekte.
Er is namelijk in de herfst een fotocompetitie!!
Ik heb vorige keer meegedaan, met een foto van een spin in een hortensia.. maar helaas. Nieteens een eervolle vermelding voor mij en de spin.
En daarna picknick op de bankjes.
Joke wil zeker ook mee, zij weet alles over planten.
Reactie is geredigeerd
Over de aula: het is nu 2 jaar geleden dat die te koop werd aangeboden. Het is nog steeds niet uitgesloten dat de vereniging Hendrick de Keyser toch eigenaar wordt. Sowieso is het een rijksmonument.
Laat ons ook Ina en George uitnodigen!
Reactie is geredigeerd
Beste Maria,
Is ergens bekend waaraan Anna Cornelia Carbentus is overleden? Woonde ze in Den Haag rond 1907? Waarom is ze in Leiden begraven?
Groet, Frans.
Ik vraag me af had anna cornelia nog bijzonder plaats om te bezichtigen behalve haar eigen graf??????
Groet aicha
Nee ik denk het niet!
De slaapkamer van mijn zus en mij (Zijlsingel) keek uit op de begraafplaats. In onze jeugd hadden wij geen idee dat het graf van Vincent’s moeder zich daar bevond. Het is ook jaren niet goed zichtbaar geweest!
Wat haar connectie met Leiden is, is voor mij ook een vraag.